بدست آوردن روابط تجربی جهت تعیین مدول تغییرشکل پذیری توده سنگ های جنوب غربی ایران

مدول تغییر شکل پذیری توده سنگ، یکی از پارامترهای مهم ژئومکانیکی می باشد که نقش اساسی در تجزیه و تحلیل رفتار توده سنگ و آنالیز عددی حفریات زیرزمینی ایفا می کند. از این رو، تعیین مقدار این پارامتر لازم و ضروری است، زیرا صحت نتایج روش های عددی به اعتبار داده های ورودی آن بستگی دارد. برای تعیین مدول تغییر شکل پذیری روش های مختلفی وجود دارد که شامل 1) اندازه گیری مستقیم با استفاده از آزمایش های برجا 2) تعمیم دادن نتایج آزمون های آزمایشگاهی برای توده سنگ 3) تخمین بر اساس روابط حاصل شده از نتایج آزمایش های برجای انجام شده در پروژه های مختلف، می شود. از آنجایی که برآورد این پارامترها بوسیله آزمایش های برجا وقت گیر و پر هزینه بوده و مشکلات عملیاتی خاص خود را دارند، لذا استفاده از روش های تجربی، صحیح و منطقی به نظر می رسد. از اینرو، روابط تجربی مختلفی توسط برخی از محققین، برمبنای پارامترهای ژئومکانیکی و سیستم های طبقه بندی توده سنگ و با استفاده از نتایج آزمایش های برجای انجام شده در نقاط مختلف دنیا جهت تعیین مدول تغییر شکل پذیری توده سنگ ارائه شده است. اما معمولا داده هایی که برای بدست آوردن این روابط مورد استفاده قرار گرفته، به چند کشور خاص محدود می شود؛ که در صورت استفاده از این روابط در کشورهای دیگر از قبیل ایران، نتایج بدست آمده به علت نا همگن بودن سنگ ها، شرایط تکتونیکی متفاوت و همچنین متغیر بودن شرایط سنگ شناسی و چینه شناسی، دارای خطا می باشد و نمی تواند تخمین مناسبی از مدول تغییر شکل پذیری ارائه دهد. بنابراین، ضروری است که برای مناطق مختلف کشور ایران، روابط تجربی جدیدی بر اساس سیستم های طبقه بندی توده سنگ و با استفاده از نتایج آزمایش های برجای انجام شده در آن کشور، جهت تعیین مدول تغییر شکل پذیری توده سنگ ارائه گردد. هدف از این تحقیق نیز ارائه یک سری روابط تجربی جهت برآورد مدول تغییرشکل پذیری توده سنگ با استفاده از نتایج آزمایش های برجای انجام شده در جنوب غرب ایران می باشد. بدین منظور از روش رگرسیون گیری چندگانه و نرم افزار tablecurve 3d در این تحقیق استفاده شده است. در جنوب غرب ایران سه رودخانه بزرگ و پر آب کارون، دز و کرخه جریان دارند. از سال های گذشته سرمایه گذاری های وسیعی از طرف دولت برای ساخت چندین سد و نیروگاه برقابی بر روی این سه رودخانه به منظور کنترل سیلاب، آبیاری مزارع، تولید برق، تأمین آب آشامیدنی و حقابه های پایین دست، انجام شده است. از آنجایی که در طراحی سد از پارامتر مدول تغییرشکل پذیری استفاده می شود لذا در تمام این پروژه ها، این پارامتر با استفاده از روش ها و آزمایش های مختلف برجا از قبیل آزمایش دیلاتومتری تعیین گردیده است. در این تحقیق از نتایج آزمایش های دیلاتومتری سدهای تنگ معشوره، خرسان 3، خرسان 2، سیمره، بختیاری، کارون 1 (شهید عباسپور) و سد بازفت استفاده شده است. در مجموع این پایان نامه شامل 5 فصل می باشد. در فصل دوم این پایان نامه، روش های اندازه گیری مدول تغییرشکل پذیری مورد بحث و بررسی قرار می گیرد؛ سپس در فصل سوم سیستم طبقه بندی gsi به همراه تکنیک های محاسبه آن شرح داده می شود. در فصل چهارم نیز روابط پیشنهاد شده توسط نگارنده جهت تخمین مدول تغییرشکل پذیری (ed) توده سنگ های جنوب غرب ایران بر مبنای مدول الاستیسیته سنگ بکر (ei) و سیستم طبقه بندی gsi ارائه می گردد و در نهایت در فصل پنجم نتایج و پیشنهاد ها بیان می گردد.